گروه مپنا
سلامت، ایمنی و محیط‌زیست
معرفی و تاریخچه واحد HSE گروه مپنا
واحد HSE گروه مپنا در سال 1381 با در نظر گرفتن دو اصل “مسئولیت‌پذیری کلیه پرسنل در زمینه موارد مرتبط با HSE” و “اولویت ملاحظات HSE در کلیه فعالیت‌های سازمان” ایجاد شد.
این واحد ضمن در نظر گرفتن سیستم مدیریت یکپارچه HSE به عنوان جزیی لاینفک از کلیه فعالیت‌های کسب و کار خود، وظیفه نظارت بر رعایت الزامات سیستم مذکور را در فعالیت‌های طراحی و مهندسی، عملیات اجرایی و خدماتی بر عهده دارد.
در همان ابتدای فعالیت گروه مپنا، کمیته‌ای متشکل از مدیران طرح‌های بزرگ مپنا به‌منظور سامان‌دهی نیروی انسانی در حوزه HSE ایجاد شد و فرهنگ‌سازی اجرای قوانین آن در کارگاه‌ها و ستاد مپنا و نیز فراهم آوردن الزامات قانونی در پروژه‌های در دست اجرا در دستور کار قرار گرفت.
فعالیت‌های واحد HSE در گروه مپنا در سال 1385 وارد مرحله جدیدی شد، چرا که مپنا مأموریت یافت شد با همکاری شرکت بین‌المللی فرانسوی برای اجرای پروژه پارس LNG در منطقه عسلویه اقدام کند. پس از چندی معاونت سیستم‌ها و کیفیت (سیستم‌ها و اطلاعات کنونی) راه‌اندازی و واحد HSE مپنا نیز به این معاونت منتقل شد. به این ترتیب، رویکرد یکپارچهسازی، قوانین و مقررات و اظهارنامه HSE برای نخستین بار در شرکت مپنا تدوین شد.
خط مشی، استراتژی‌ها و اهداف
نظام‌نامه HSE گروه مپنا به‌عنوان اولین نظام‌نامه منتشر شده در گروه مپنا در سال 1387 منطبق بر مدل سیستم مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE-MS) با الگوبرداری از شرکت‌های پیشرو در حوزه‌ی HSE از جمله شرکت شِل تدوین شد. اصول حاکم بر این نظام‌نامه به گونه‌ای تدوین شده است که خواسته‌ها و الزامات استانداردهای مدیریتی حوزه HSE را تأمین می‌کند و می‌تواند به‌عنوان مرجعی راهنما برای پرسنل گروه، کارفرما و واسطه‌هایی که قصد ارزیابی سیستم مدیریت HSE را دارند، مورد استفاده قرار گیرد.
نظام‌نامه HSE به شکلی است که در آن ارتباط میان خطرات موجود در سازمان با مدیر سازمان نظام‌مند شده است؛ به این معنی که مدیریت هر واحد با عمل به نظام‌نامه می‌تواند توانایی مواجهه با انواع خطرات احتمالی، هدایت سازمان تحت امر در صورت بروز خطر، تعیین مسئولیت افراد در قبال هر نوع خطر، نحوه ارزیابی عملکرد سازمان در مواجهه با خطر و سازمان‌دهی افراد بر اساس کارکرد‌ها و فرایندها را داشته باشد. به این ترتیب می‌توان از بروز خطا جلوگیری کرد و اصلاح موارد پیش‌آمده و مدیریت انواع تغییر در سیستم‌ها را به انجام رساند. این نظام‌نامه به عبارتی ارتباط بین اجزا را توسط یک مدل نسبت به هم نشان می‌دهد.
این نظام‌نامه در طول سال‌های گذشته تاکنون سه بار ویرایش شده است و در حال حاضر آخرین ویرایش آن در دسترس کلیه پرسنل گروه مپنا قرار دارد.
اهداف استراتژیک HSE گروه مپنا
اولویت‌های HSE گروه مپنا در راستای استراتژی پیشرفت در فرایندهای HSE است و رسیدن به این امر از طریق “حفظ و صیانت از سرمایه‌های سازمانی (نیروی انسانی، محیط زیست، اعتبار و تجهیزات)” و نیز “دستیابی به رویکرد پیشگیرانه در HSE” محقق می‌شود.
مدل تصویری اصول حاکم بر سیستم مدیریت HSE گروه مپنا در زیر آورده شده است. در این مدل که تعاملات میان کلیه عناصر، تحت پوشش رهبری و تعهد مدیریت ارشد سازمان مدنظر قرار داده شده است. مدیران ارشد کلیه شرکت‌های گروه مپنا، در قبال وجود و کفایت منابع مورد نیاز جهت پیاده‌سازی نظام‌نامه HSE گروه مپنا، مسئول بوده و باید از اجرا و نگهداری سیستم‌های مدیریتی HSE و رعایت الزامات این نظام‌نامه، اطمینان حاصل کنند.
رئوس کلی اهداف استراتژیک HSE در سطح شرکت‌های گروه مپنا:
- نهادینه کردن و بهبود سیاست پیشگیرانه در حوزه HSE از طریق کاهش خطرات با ریسک بالا
- نهادینه کردن و بهبود سیاست پیشگیرانه در حوزه ایمنی و محیط زیست از طریق کاهش حوادث
- نهادینه کردن و بهبود سیاست پیشگیرانه در حوزه سلامت از طریق کاهش نرخ بروز بیماری‌های شغلی
- متوازن آگاهی، درک و دانش HSE
مسئولیت‌ها
اصول حاکم بر نظام‌نامه HSE گروه مپنا به گونه‌ای تدوین شده است که خواسته‌ها و الزامات استانداردها و خطوط راهنمای ISO14001-2015، ISO14031-2013، ISO45001-2018و HSE-MS را تأمین می‌کند. ذات کار HSE نظارت بر عملکرد واحدهای دیگر است، به شکلی که در حوزه HSE مؤثر باشند، بنابراین حوزه‌های اصلی فعالیت این واحد نخست تأمین تکالیف و الزامات قانونی است و پس از آن در حوزه سلامت پرسنل و قراردادهای پیمان‌کاری به عینیت درآمده است. اقدامات واحد HSE در هر یک از حیطه‌های تخصصی ذیل قابل طرح است:
سلامت
- حفظ و بهبود سطح سلامت پرسنل گروه مپنا و پیشگیری از بیماری‌های واگیردار و شغلی
- تدوین و اجرای برنامه‌های بهبود سلامت در سطح گروه‌های شغلی و بهداشت فردی
- پیشگیری از مخاطرات شغلی، کاهش عوامل زیان‌آور محیط کار به منظور ایجاد یک محیط کار سالم
- ارزیابی ریسک‌های بهداشتی و تدوین برنامه‌های کنترلی به منظور کاهش سطح ریسک
- تدوین و اجرای طرح جامع سلامت گروه مپنا
ایمنی
- الزام به رعایت استاندادهای ایمنی توسط پرسنل و پیمان‌کاران در تمامی جنبه‌های فعالیت‌های گروه مپنا
- ارتقا فرهنگ و عملکرد ایمنی در سطح گروه مپنا
- پیشگیری از حوادث در محیط‌های کاری و به حداقل رساندن آنها
- انجام بازرسی‌ها و ارزیابی‌های ایمنی با تمرکز بر پروژه‌های در حال اجرا
- تجزیه و تحلیل حوادث ناتوان‌کننده و اجرای اقدامات پیشگیرانه و اصلاحی
- کسب تجربه از حوادث و اطلاع رسانی آنها
مدیریت محیط زیست
- مدیریت پسماند و مصرف بهینه منابع و انرژی
- کاهش و در صورت امکان اجتناب از برون‌ریز و خروجی‌های زیان‌آور برای محیط زیست
- مشارکت و الگوبرداری در فعالیت‌های سازمان‌های پیشرو در موضوعات زیست محیطی
- تلاش در جهت آرمان توسعه پایدار بر پایه موضوعات زیست محیطی
- کاهش عوامل بالقوه آسیب‌رسان و تأثیرات سوء زیست محیطی طرح‌های جدید و توسعه‌ای/خدمات و محصولات به حداقل میزان ممکن
مدیریت انرژی
- یکپارچهسازی سیستم مدیریت انرژی در گروه مپنا
- یکپارچهسازی و بهبود مصارف انرژی افزایش بهره‌وری نیروگاه‌ها
- ایجاد رویکرد پیشگیرانه و توسعه پایدار
- کاهش هزینه‌های مصارف انرژی
آموزش
آموزش HSE در مپنا، ابتدا با آموزش به مدیران ارشد سازمان آغاز شد و با آموزش ماهانه پرسنل واحد HSE و برگزاری آزمون‌های ادواری از آنها ادامه یافت. سپس این آموزش‌ها برای پرسنل کارگاهی انجام شد و درنهایت با ایجاد دوره‌ای به نام سیستم آموزش جامع HSE به انسجام رسید. برای اجرای این سیستم آموزشی نیز پرسنل تمامی بخش‌های گروه مپنا به شش گروه (از مدیران تا کارگران) تقسیم شدند و نوع آموزش‌ها برای این گروه‌های مختلف نیازسنجی شد. سپس با استفاده از اساتید دانشگاهی، توان داخلی مپنا برای برگزاری این آموزش‌ها ارتقا یافت و تنها برای بخش آموزش ارزیابی ریسک از نیروهایی خارج از سازمان برای آموزش استفاده شد. خروجی دوره‌های HSE خود تبدیل به ورودی برنامه HSE در کل گروه می‌شد و این روند با تبدیل تورهای HSE به تورهای آموزشی شکل جدیدتری به خود گرفت. فعالیت‌های آموزشی این واحد شامل موارد زیر می‌شود:
- شناسایی نیازهای آموزشی و برگزاری دوره‌های آموزشی درون و برون سازمانی به منظور توانمندسازی پرسنل
- برگزاری تورها و همایش‌های HSE در سطح گروه مپنا
- تبادل اطلاعات میان پرسنل HSE گروه مپنا به منظور پیاده‌سازی بهترین و به‌روزترین شیوه‌ها در حوزه HSE
- الگوبرداری از شرکت‌های بین‌المللی پیشرو در حوزه HSE
- تدوین و اجرای طرح جامع آموزش HSE گروه مپنا
شاخص‌های عملکردی
مدیریت HSE گروه مپنا با استفاده از شاخص‌های عملکردی این واحد که شامل موارد زیر می‌شود، دستیابی شرکت‌های گروه مپنا را به رئوس کلی استراتژی‌ها کنترل می‌نماید.
- شاخص‌های فعال شامل جو ایمنی و استعداد حادثه‌پذیری
- های بینابینی شامل نرخ رفتارهای ناایمن و غربالگری اختلالات اسکلتی عضلانی
- شاخص‌های غیر فعال شامل نرخ شدت و تکرار حوادث
تعهد و رهبری
هم‌اکنون حدود 400 نفر از متخصصان گروه مپنا در حوزه HSE در سطح ستاد و شرکت‌های زیرمجموعه در راستای انجام وظایف محوله، مسئولیت‌های زیر را بر عهده دارند:
- مشارکت در نگهداری، توسعه و بهبود سیستم مدیریت HSE و سامانه‌های مربوطه در شرکت‌های مربوط بر اساس مقررات ابلاغی و سیاست‌های کلان مدیریت HSE گروه مپنا
- مشارکت در آموزش و توانمندسازی پرسنل
- اجرای برنامه‌های اقدام و بهبود HSE در کلیه واحدهای سازمان
- مشارکت در ارزیابی و ارزیابی عملکرد واحدها در زمینه رعایت الزاماتHSE
ما در گروه مپنا تلاش می‌کنیم تا با در اختیار داشتن پرسنلی با انگیزه در محیطی سالم، ایمن و حافظ محیط زیست در جهت ارتقاء و توسعه زیرساخت‌های کشور گام‌های موثری برداریم.
تماس با مپنا
در صورتی که به اطلاعات بیشتری درباره گروه مپنا نیاز دارید، و یا برای شرکت یا سازمان خود نیازمند راه‌حل یا محصولی هستید، می‌توانید با ما تماس بگیرید.